15 Mayıs 2013 Çarşamba

Kıbrıscık Genel Bilgiler


Bolu Kıbrıscık İlçesi Bolu ilinin güneyinde 65 km mesafede Köroğlu zirvesinin eteklerinde yer alır. Rakım 1100 m yüz ölçümü 621 km²dir. İlçenin kuzeyinde bulunan Köroğlu dağının volkanik faaliyetleri sebebiyle ilçe arazisi volkanik, siyah ve sert bazaltlardan meydana gelmiştir. Kuzeyinde Serke ve Köroğlu dağları uzanır. Güney batıdan kuzey doğuya doğru Köroğlu dağları üzerinde Göktepe 1959 m, Domuzkaya tepesi 1887 m, İnekkıran tepesi 2135 m, Yelice, Sinekkonmaz 2206 m, Köroğlu tepesi 2399 m yüksekliktedir. Köroğlu dağları üzerinde Eğrikar tepesi 2282 m, güneye doğru Tepekurulu tepesi 2174 m,  Göynük tepesi 2888 m, Pınar tepe 1309 m’dir. Kuzeyde Dörtdivan sınırlarını oluşturan güneybatıdan güneydoğuya Serke dağları uzanır. Erenler Doruğu 1183 m, Aladağ tepesi 2098 m, Sakal tepesi 1978 m, Karakuz tepesi 1441 m, Ala tepe 1288 m’dir. Serke dağları eteklerinde Serke deresi ve Cuma deresi oluşur.İlçenin kuzey doğusunda Beypazarına doğru uzanan Karakise dağları bulunur. Çatalkaya tepesi 2055m ,Harmankaya 2000,Kınık tepesi 1856, Dedeninkaşığı 1825 m, Ağı tepe 1800, Domuzlu tepe 1756, Avrukaya tepesi 1773, Büyükkaya 1693m’dir.

İlçenin güney sınırın yakın yerler çıplak tepelerden oluşur.

İlçe merkezinin kuzeyindeki Köroğlu dağları üzerinde yaylalara rastlanır. Köroğlu dağı güneyinde Karaköy yaylası, Çökeler köyüne ait Çarıklar yaylası, Köroğlu zirvesinin eteğinde 2222 m yükseklikte Bölücekkaya Aladağ yaylası, Köroğlu zirvesinin kuzey batısında Yazıca ,Sorgun ve Sorudag yayları, Deveören köyünün Ardalan, Tembel yaylaları, Bakacak tepesinin kuzey batısında ilçe merkezine ait Karadoğan yaylası, karakise dağları üzerinde Köseler Köyüne ait Karakise ve Sakal yaylaları, Alemdar köyüne ait Güneyoluk yaylası yer almaktadır. Güney ve güneybatıda Tınaz tepe civarında Kızık,Geriş,Taşlık,Mondu yaylaları, Yayla orman depo bölgesinde Belen, Beslen, Çukur ve Çarıklar yaylaları, Köroğlu tepesinin kuzeyinde Kılkara Örencik yaylası yer almaktadır. 

İki önemli akarsu bulunmaktadır. Serke dağları üzerinden doğan Serke deresi ile Karakise dağlarından doğan Hızar,Gümbürdek, Sakal derelerinin birleşmesi ile oluşan Cumaderesi Bentbaşı ve Kuvatuk dereleri  birleştikten sonra Şaduman adını alır. Daha sonra Alközü, Kepçelik, Aladağ dereleri birleştikten sonra Uludere adını alır. İlçenin güney sınırında Seben çayırı ile birleşerek Sakarya nehri ulaşır. İkinci akarsu ise Köroğlu dağlarından doğan Arközü deresidir.Uludere ve Arközü derelerinin rejimleri yıl içinde büyük farklılık gösterir. Şaduman-Uludere vadisi boyunca çeltik tarlalarına, bağ ve bahçelere rastlamak mümkündür. İlçenin tek doğal gölü Beypazarı yolu üzerindeki Karagöl’dür.

Tarihçe

Kıbrıscık İlçesi'ne ait ilk bulgular M.S. 100. yıla kadar uzanmaktadır. W.M. Ramsey'e ve tarihçi
Plinius'un yol haritasına göre, ilçe ilkçağda Siberis denen ırmağı (şimdiki adı Aladağ çayı) oluşturan kollardan Uludere'nin kenarında yer almaktadır. Siberis adının bir diğer söyleniş biçimi Kyberis'tir. Kuwa yada Suwa ön takısı (Hitit) dilinde "İyi, güzel, kutlu, kutsal" anlamına gelir.  Siberis (Kyberis) kelime olarak, "Kutsal gürsu" demektir. Buradan yola çıkarak Kıbrıscık adının da  Kyberis'den geldiğini söylemek mümkündür.

Başka bir rivayete göre,Orta Asya'dan Şonguryum denilen bölgeden Kara Tatarlar göçle gelip Kayseri
civarına yerleşmişlerdir. 1402 Ankara Savaşından önce Yıldırım Beyazıt Kara Tatarların gençlerini ordusuna katmıştır.Ankara Savaşında Timur ile Yıldırım Beyazıt arasındaki mücadelede hangi tarafta  savaşacakları konusunda kararsız kalmışlardır. Timur’un ordusunda bulunanların kendi dil ve göreneklerine yakın olduğunu görürler ve Timur tarafına geçerler. Savaş sonunda Timur, Kara Tatarlardan Karadoğan Bey'e ve çevresindekilere Bolu'nun güneyini verir. Kara Tatarlar Kıbrıscık ve çevresine yerleşirler. Daha sonra Karadoğan Bey 40 kişilik bir asker grubuyla Bolu'ya gelerek Timur'un hazinesine göz diker. Bunu Timur fark eder. Kıbrıscık'a çekilen Karadoğan Bey, Timur'un  tehditlerine karşı "Kır bizni ketmeyiz" der. Bu sözden dolayı ilçe Kıbrısçık adını alır. İlçe Merkezine de Karadoğan adı verilir.

KAYNAK: Kıbrsıcık Kaymakamlığı Web Sitesi   www.kibriscik.gov.tr

Hiç yorum yok:

Kıbrıscık

Kıbrıscık ismi 1960'lı yılları anlatan Hatırla Sevgili adlı dizide de geçmiştir. Dizide Ahmet, aşık olduğu Yasemin'i unutmak için Kıbrıscık'a Kaymakam vekili olarak gitmiş ve uzun bir süre burada kalmıştır.